3 vragen aan: ambassadeur Christiaan Vinkers, psychiater Amsterdam UMC
Prof. dr. mr. Christiaan Vinkers is psychiater bij het Amsterdam UMC en lid van De Jonge Akademie van het KNAW.
Waar breek jij je hoofd over binnen het domein van hersen- en psychische gezondheid?
‘Dat we nog steeds zoveel onderscheid tussen lichaam en geest maken. Alsof de hersenen los staan van hoe we de wereld ervaren, maar ook vice versa: alsof onze ervaringen geen invloed hebben op de anderhalve kilo hersenmassa boven onze ogen. We leven qua psychiatrie in gescheiden werelden waarin fundamenteel onderzoek aan de hersenen los staat van de praktijk waarin mensen worstelen met somberheid, angsten en psychoses.’
Wat zou je hierin veranderen als je minister zou zijn?
‘Ik vind het beschamend hoe weinig Nederland investeert in psychische gezondheid. Er is in de psychiatrie qua grensverleggende wetenschap veel te winnen: meer genezing, minder stigma en breed ingezette preventie. Hoe geweldig zou het zijn als daar ook in geïnvesteerd wordt. Helaas, en ik constateer het met pijn in mijn hart, er is vanuit de overheid weinig boter bij de vis, ondanks dat het kosteneffectieve investeringen zijn. We kunnen ons terecht kwaad maken over de lange wachtlijsten, de soms wankele organisatie van de ggz, maar zonder investeringen in kennisontwikkeling zijn dit deels krokodillentranen. We oogsten wat we zaaien, maar we zaaien soms ongelofelijk weinig. In deze context is Hoofdzaken een fantastisch initiatief die vernieuwend en interdisciplinair hersenonderzoek op de kaart wil zetten. Over de toekomst van de psychiatrie ben ik zeer positief, hoe kronkelig de weg naar vooruitgang ook zal zijn. Er is een jonge generatie psychiaters, ik noem hier De Jonge Psychiater, die trots en zelfbewust naar buiten treedt met hoop en perspectief. Het zal een lange adem vergen, maar dat is niet erg. Er is hoop en toekomst voor de psychiatrie, daar ben ik van overtuigd.’
Wat hoop je dat Hoofdzaken over 10 jaar heeft bereikt?
‘Laat ons grenzen doorbreken, en ze vervolgens weer verbinden. Ongeacht diagnose of specialisme, het herkennen en verminderen van stress is relevant. Niet de specifieke diagnose staat centraal – ik heb een depressie, psychose of angststoornis, maar het snappen wie door te veel stress dreigt te om te vallen, ongeacht diagnose. Daarmee is er een unieke kans voor preventie en vroegherkenning waar iemand zelf de regie voert. Stress werkt bovendien stigmaverminderend: iedereen krijgt er immers mee te maken, en het is herkenbaar voor ieder van ons. Grensverleggende wetenschap, gecombineerd met een paradigmaverandering kan zorgen voor persoonlijke psychiatrie rondom stress. Wie vliegt door stress uit de bocht op welk moment, en waardoor komt dat?’
Christiaan geeft het stokje door aan: Monique van den Eijnden van MIND!
Foto van Christiaan: © Eelk Fotografie
Bekijk ook het filmpje van Christiaan Vinkers over Hoofdzaken: